Ton Smits (1921-1981) was een van de belangrijkste en bekendste Nederlandse spotprentkunstenaars van de twintigste eeuw. Zijn carrière begon in de jaren veertig, waarin hij al snel faam verwierf met zijn scherpe en humoristische kijk op de samenleving. Hij werkte jarenlang als cartoonist voor onder andere Het Vrije Volk, het weekblad Panorama en later voor buitenlandse bladen zoals het Amerikaanse tijdschrift The New Yorker. Zijn spotprenten waren herkenbaar door hun directe, soms absurdistische humor en hun scherpe blik op politiek. Smits schroomde niet om gezag, hypocrisie of maatschappelijke conventies op de hak te nemen en wist met een enkele tekening vaak een scherpe maatschappijkritiek of satirische ondertoon over te brengen, zonder grof of kwetsend te worden. Zijn omvangrijke oeuvre bestaat uit duizenden spotprenten, die tot op de dag van vandaag aanspreken door hun tijdloze karakter.
In zijn loopbaan maakte hij gebruik van verschillende kunststijlen, maar kenmerkend is vooral zijn minimalistische benadering: eenvoudige lijnen, sobere kleurvlakken en nauwelijks details. Dit gaf zijn prenten universaliteit en een tijdloze uitstraling. Smits’ spotprenten zijn vaak mild en relativerend, met een focus op menselijke gedragingen.
Op jonge leeftijd ontwikkelde hij al een grote fascinatie voor tekenen en humor, kwaliteiten die hem later zouden kenmerken als spotprenttekenaar. In de beginjaren werkte Smits onder andere voor regionale Brabantse kranten en tijdschriften. Gaandeweg verhuisde Smits naar Eindhoven, waar hij zijn werk als cartoonist verder professionaliseerde. Ton Smits brak landelijk door na de Tweede Wereldoorlog, mede dankzij zijn bijdragen aan landelijke bladen als Panorama en later ook internationale publicaties waaronder het prestigieuze Amerikaanse tijdschrift The New Yorker. Zijn stijl kenmerkte zich door eenvoud en een milde, maar vaak slimme humor. Hij wist met een enkele pennenstreek een hele situatie of maatschappelijke kwestie treffend te typeren. In zijn loopbaan ontving Smits diverse prijzen en onderscheidingen, waaronder de hoogste onderscheiding voor striptekenaars, de Gouden Palm in 1964. Ton Smits overleed op 5 augustus 1981, maar zijn nalatenschap leeft voort in zijn duizenden tekeningen en in het naar hem vernoemde Ton Smits Huis in Eindhoven, waar zijn werk nog altijd te bewonderen is.
In de jaren veertig begon hij spotprenten te maken voor onder meer De Telegraaf en het vrije volk. Vanaf de jaren vijftig begon hij zich meer te richten op het verkopen van tekeningen in de Verenigde Staten. Nadat hij een tijdlang jaarlijks honderden strips opstuurde naar Amerikaanse krantenredacties wist hij in die markt door te breken. Een belangrijke internationale opdrachtgever was het Amerikaanse tijdschrift The New Yorker, waarvoor hij vanaf 1954 talloze cartoons leverde. In zijn actieve jaren produceerde Ton Smits jaarlijks honderden spotprenten; rond 1950 tekende hij er ruim 150 per jaar, terwijl hij in de hoogtijdagen van zijn carrière het aantal soms verdubbelde.
